Hasat: Fındık
yetiştiriciliğinde önemli işlemlerden biridir. Bir yıl boyunca harcanan emeğin
karşılığı hasatta alınmaktadır. Zamanında ve tekniğine uygun hasat yapılmadığı
takdirde verim ve randımanda kayıplar olmaktadır. Hasata başlamadan önce fındık
bahçelerinde genel bir temizlik yapılmalıdır. Onun için hasattan en az 5-10 gün
önce bahçenin girinti veya motorlu tırpan adı verilen aletlerle temizliğinin
iyice yapılması gerekmektedir. Fındıkların hasat olgunluğuna geldiği bazı
özelliklere bakılarak anlaşılmaktadır. Bunlar:
ñ Zurufların
iyice sararıp kızarması
ñ Fındık
tanelerinin zuruf içerisinde oynamaya başlaması
ñ Sert
meyve kabuğunun ¾ nisbetinde kızarması ve iç’in kendine has sertlik ve tadını
alması
ñ Sağlam
ve dolgun meyveleri taşıyan dalların sallandığı zaman mevcut meyvelerin ¾’ünin
daldan dökülmesi fındığın hasat olgunluğuna ulaştığını gösterir.
Fındığın en iyi hasat edilme
şekli silkme suretiyle yerden toplanması ise de bölgede bu tür hasada imkan
verecek bahçeler çok azdır. Bu hasat şeklinde fındıklar tam hasat olgunluğunda
toplandığından randıman ve kalite iyi olduğu gibi dal ve dalcıklar ile gelecek
yılın mahsulünü oluşturacak olan tomurcuklar da zarar görmemiş olur. Bölgede
daha çok uygulanan hasat şekli daldan el ile toplamadır. Bu hasat şeklinde
dikkat edilecek en önemli hususlar dalların birbirine sürtünmemesi,
çotanakların dala birleştiği yerden tek tek koparılması ve gelecek yılın
mahsulünü oluşturacak olan dal, dalcık ve tomurcukların dökülmemesi için sıyırma
şeklinde toplama yapılmaması ve hasadı yapılan dalın dikkatlice yerine
bırakılmasıdır.
Harman: Sepetlere toplanan
fındıklar yörelere göre harar, şelek ve hey adı verilen 30-40 kg’lık sepetler
ile veya çuvallara doldurulmak suretiyle sırtta ve ulaşım araçları ile harman
yerlerine taşınırlar. Bölgede harman yerleri genellikle düz veya hafif meyilli
çayırlık ve sert toprak olan yerlerdir.
Harman yerine getirilen fındıklar,
zuruflu bir şekilde uzun süre bekletilirse vede çevre nemi fazla olursa bozulma
hızlanacağından, ayrıca uzun süre depolanabilmesi içinde mümkün olduğu kadar
kısa sürede zuruftan ayrılması gerekir. Daha sonra tırmık ile harman alanına 10-15 cm.
kalınlıkta bir tabaka halinde serilir. Güneşli havalarda tahta kürek veya tırmık
ile her gün karıştırılarak 3-5 gün kurutulur. Belli bir miktar kuruyan bu
fındıklar patoz denilen fındık ayıklama makinasına verilmek suretiyle
zuruflarından ayrılırlar. Ayıklanan bu fındıklar toprak harmanlarda bez, beton
harmanlarda ise bez kullanılmadan 2-4 cm. kalınlıkta serilirler. Güneşli
havalarda her gün 2-3 defa tırmık ile karıştırılarak kurumaları sağlanır. Bu
şekilde 3-4 gün kuruyan fındıklar vantilatörden geçirilmek suretiyle toz,
toprak, zuruf parçalarından ve boşlarından ayrılır. Bu şekilde temizlenen
fındıklar tekrar harman yerine serilerek içlerinde bulunan taş, toprak gibi
sert ve yabancı cisimler alınır.
Depolama: Depo olarak
kullanılacak olan yer serin, kuru ve havalanabilir nitelikte olmalıdır. Bu
şartlarda fındık en fazla 1 yıl özelliği bozulmadan muhafaza edilebilir. 1
yıldan daha uzun bir süre muhafaza için ısının 2-4.5 C ‘de ve nisbi rutubetin %
55-60 arasında olması gereklidir. Isının yükselmesi acılaşmaya, nisbi nem
oranının artmasıda küflenmeye yol açmaktadır.